عمل سوپاپ های اطمینان در هر نوع مخزنی، چه مخزن گاز مایع، دیگ بخار یا آبگرمکن محافظت مخزن از خطر فشارهای بالاست و در مورد مخازن گاز مایع، نصب سوپاپ اطمینان البته با خروج گاز همراه است اما اگر این سوپاپ نباشد و مخزن شکاف بردارد خطر چندین برابر می شود.
برای تدابیر ایمنی اساسی تمام مخازنی که برای گاز مایع مورد تایید قرار گرفته اند باید به سوپاپ اطمینان با ظرفیت مناسب مجهز باشند.به منظور مطمئن بودن از اینکه سوپاپ اطمینان در تمام مواقع باعث حفاظت کامل می شود تدابیر چندی اتخاذ شده است.آنها طوری بر روی مخزن نصب شده اند که مستقیما به فضای بخار مخزن متصل اند و میتوانند بطور نامحدود آن را به هوای بیرون تخلیه کنند به این ترتیب بخار تخلیه می شود که خطر آن بطور قابل توجهی کمتر از تخلیه مایع است. علاوه بر این خروج بخار درجه حرارت مایع و در نتیجه فشار را کاهش میدهد.
سوپاپ اطمینان بایستی از Tampering که این عمل بخصوص در مورد میزان کردن فشار مصداق دارد، محافظت و دور نگه داشته شود و اگر وسایل میزان کردن در خارج قرار داشته باشند با روش تایید شده ای باید آب بندی شوند.
آشکار است که بین مخزن و سوپاپ اطمینان آن نبایستی شیر قطع جریان اضافی نصب گردد. وقتی که ۲ سوپاپ اطمینان یا بیشتر روی مخزن نصب شده و وضعیت شیرها طوری باشد که در هر زمانی امکان داشته باشد یکی از آن ها بسته شود استثنائا میتوان این عمل را انجام داد. شیر یا شیرهای دیگر باید ظرفیت لازم برای حفاظت مخزن را داشته باشند. استفاده از سوپاپ اطمینان چند راهه، اعمال بیرون کشیدن، امتحان کردن و شاید تعویض کردن سوپاپ اطمینان را آسان میکند زیرا که لزوم خالی کردن مخزن را از میان بر میدارد. امتحان سوپاپ اطمینان معمولا لازم نیست ولی ملاحظه شده است که در مورد مخازن با ظرفیت بیش از ۲۰۰۰ گالن بهتر است در فواصل زمانی ۵ سالی چنین آزمایشاتی انجام شود.
ظرفیت های سوپاپ اطمینان
ظرفیت های سوپاپ اطمینان به دو روش روی صفحه مشخصات متصل به شیر ممکن است نشان داده شوند. شیرهای قدیمی تر با یک عدد مثلا ۳۰۴۶ ظرفیتشان مشخص میشد بدون آنکه علامت دیگری بکار رود. این عدد نشان دهنده ظرفیت سوپاپ اطمینان بر حسب فوت مکعب در دقیقه گاز مایع بود. از سال ۱۹۵۲ صفحات مشخصات دارای کلمه “هوا” شدند یعنی مشخصا نشان داده می شود که میزان ظرفیت بر حسب فوت مکعب در دقیقه هوا است
این موضوع تعیین اندازه سوپاپ اطمینان را ساده میکند زیرا که ظرفیت های لازم نیز به این ترتیب بیان می شوند.
علل بازشدن سوپاپ اطمینان
۱.یک دلیل آشکار باز شدن سوپاپ اطمینان وجود آتش در نزدیکی مخزن سوخت است. در چنین مواقعی بهتر است گاز فرار سوزانده شود تا اینکه به مقدار کافی جمع نشده و باعث انفجار نشود.
2.در بعضی نواحی درجه حرارت بالا درتابستان باعث باز شدن سوپاپ اطمینان می شود. در درجه حرارت هایی بیشتر از ۱۰۰ درجه فارنهایت، فشار مجموعه سوپاپ اطمینان ممکن است از ۲۲۰ پوند به250 پوند افزایش یابد، به منظور جلوگیری از چنین تخلیه ای، ماده ای با فشار بخار کمتر ممکن است به کار روند عبارت اند از: رنگ زدن مخازن با رنگ هایی که گرما را منعکس میکند یا ایجاد سایه بان برای مخازن یا خنک کردن آنها به کمک پاشیدن آب .
3.چنانکه اضافه پرکردن مخزن همراه با افزایش کافی درجه حرارت باشد، مطمئنا منجر به باز شدن سوپاپ اطمینان میگردد و به محض اینکه مایع منبسط شود و کاملا مخزن را پر کند فشار هیدرواستاتیکی مخزن زیاد شده و افزایش بیشتر درجه حرارت باعث افزایش بیشتر فشار و در نتیجه باز شدن سوپاپ اطمینان می شود.
4.چنانچه ماده “داغ” یا ماده غیر مناسب در مخزن ریخته شود ممکن است باعث بالا رفتن فشار و باز شدن سوپاپ اطمینان شود. همانطور که قبلا گفته شد تحویل دهنده سوخت باید مطمئن باشد که مخزن برای محصول او مناسب است.
5.گاهی اوقات سریع پر کردن مخزن باعث باز شدن سوپاپ اطمینان می شود. وقتی که مایع وارد مخزن می گردد، بخار داخل مخزن فشرده شده و فضای کمتری را میگیرد اگر فشار بخار بیشتر از فشار بخار ماده باشد بخار تبدیل به مایع شده و فشار را کاهش میدهد. به هر حال اگر ایجاد فشار سریع تر از میعان بخار باشد ممکن است به حد فشار باز شدن سوپاپ اطمینان برسد. به منظور به حداقل رساندن احتمال ایجاد این فشار است که برای مخازن با ظرفیت بین ۳۰ تا 2000 گالن آب، پر کردن فضای بخار یک ضابطه مشخص است. استفاده از یک خط متعادل کننده فشار روش موثر است برای جلوگیری از ایجاد فشار اضافی در زمان پرکردن مخزن.
6.عدم دقت در تمیز نمودن دقیق مخزن برای بار اول مصرف ممکن است باعث بالا رفتن غیر عادی فشار شود. فشار هوای متراکم شده در مخزن همراه با فشار بخار معمولی ماده حتی در درجه حرارت های متوسط سوخت مطمئنا باعث باز شدن سوپاپ اطمینان می شود.
در همه موارد تخلیه سوپاپ اطمینان باید طوری باشد که آن را از صدمات فیزیکی حفظ کند.
ضوابط مربوط به تخلیه سوپاپ اطمینان
DOT (ICC) ASME (120 گالن یا کمتر): سوپاپ های اطمینان باید طوری نصب شوند که امکان تخلیه را روی مخزن کاهش دهند.
ASME (125گالن یا بیشتر) و مخازن قابل حمل (120 گالن یا بیشتر) کامیون های گازکش: تخلیه بایستی به سمت بالا در فاصله دور از مخزن صورت گرفته و به هوای آزاد رها شود. هواکش های سوپاپ اطمینان باید از عوارض طبیعی محافظت شود و اگر درپوش های محافظ بکار می روند به جز در زمان تخلیه نباید برداشته شوند.
روی زمینی (بیشتر از ۲۰۰۰ گالن): تخلیه سوپاپ اطمینان باید بطور عمودی و حداقل ۷ فوت بالای مخزن هوای آزاد صورت گیرد. در صورت لزوم برای مواد زائد لوله های تخلیه با ضوابط معینی بایستی نصب شوند. ورودی و خروجی های مواد زائد چنان طرح شوند که امکان نزدیک شدن شعله به مخزن را از میان بردارند. لوله کشی های مخزن با سایر قسمت های مجاور بایستی از خطر آتش محفوظ باشند.
زیرزمینی (بیشتر از ۲۰۰۰ گالن): تخلیه سوپاپ اطمینان بایستی مستقيما بطرف بالا و در نقطه ای با حداقل ۷ فوت بالاتر از زمین انجام شود. تخلیه برای مخازنی که در جایگاه های سرویس گاز مایع نصب شده اند بایستی مستقیما به طرف بالا و در نقطه ای حداقل ۱۰ فوت بالای زمین صورت گیرد.
تعیین اندازه سوپاپ های اطمینان
همیشه احتیاجی به تعیین اندازه سوپاپ اطمینان برای یک مخزن گاز مایع نمیباشد اما این امر در مواردی لازم می شود که سوپاپ اطمینان باید تعویض شده و یا علائم اصلی خوانا نباشد. از آنجایی که مقدارگرمای وارده به مخزن کم و بیش متناسب با سطح خارجی است، لذا بر اساس این اصل ظرفیت سوپاپ های اطمینان تعیین می شود. باید متذکر شد که مخازن زیرزمینی در مقابل آتش و گرمای خورشید نسبتا ایمنی دارند. به همین علت مقدار لازم ظرفیت سوپاپ اطمینان کاهش می یابد. ظرفیت لازم به شرح زیر است :
در صورتی که مخزن در زیر زمین نصب شده باشد، ظرفیت سوپاپ اطمینان ممکن است تا 3۰ درصد مقدار مشخص شده از مایع بوده و تا زمانی که کاملا به وسیله خاک پوشانده نشده گاز مایع در آن ریخته نشود و پس از خالی کردن کامل منبع میبایستی خاک را از روی آن کنار زد.
اگر از ضوابط بالا انحرافی صورت گیرد، یا اینکه جزئی از مخزن در زیر زمین باشد، چنین مخزنی را در موقع تعیین ظرفیت سوپاپ اطمینان لازم باید مخزن روی زمینی در نظر گرفت
البته امکانات دیگری هم موجود است و هر کس قبل از انتخاب میتواند به بروشور تولید کننده رجوع کند.
شیر جلوگیری کننده از جریان اضافی
یک شیر جلوگیری کننده از جریان اضافی شیری است که اجازه میدهد بخار یا مایع در هر جهت جریان یابد ولی اگر جریان یک جهت از حد تعیین شده بیشتر باشد شیر بسته می شود و به وسیله شیر جلوگیری از جریان اضافی جریان سیال به داخل مخزن امکان دارد. جریان بطرف خارج مادامیکه میزان جریان از ظرفیت شیر بیشتر نشود قطع نمیگردد.
هرگاه در خطوط لوله نشتی و یا ترکیدگی ایجاد شود، جریان اضافه شده باعث بستن شیرگشته و در نتیجه مانع رها شدن سوخت در یک حجم خطرناک میگردد. یک بای پاس کوچک به اندازه سوراخ شماره ۶۰ به شیر جلوگیری از جریان اضافی ملحق می شود تا باعث متعادل شدن فشار گردد. وقتی که شیر شروع به کار کند فشار داخل مخزن آن را در وضعیت بسته نگه می دارد. جریان سیال به جز مقدار کمی که از بای پاس عبور میکند از خود شیر قطع می شود. وقتی که تعمیرات انجام گرفت و جریان ماده به اتمسفر متوقف شد، بعلت وجود بای پاس فشار در جهت جریان شیر شروع به بالا رفتن میکند. وقتی فشارها متعادل شدند فنر داخلی شیر را باز نموده و باعث به جریان افتادن سیال می شود. شیرهای جلوگیری کننده از جریان اضافی
برای محافظت مدخل های مخزن لازم است ولیداستثنائات زیر مجاز هستند :
اتصال پرکننده: این اتصال مستثنی است زیرا شیرهای پرکننده، تایید شده وسایل ایمنی لازم را در خود دارند.
سوپاپ اطمینان: هیچ نوع شیری نمیتواند جریان سوپاپ اطمینان را محدود کند. زیرا این امر منجر به مختل شدن جریان عادی سوپاپ اطمینان میگردد. البته این مطلب در مورد سوپاپ های اطمینان روزنه ای صحیح نیست.
وسايل اندازه گیر: چنانچه مدخلی که گاز ممكن است از آن خارج شود کوچکتر از سوراخ شماره ۵۴ باشد و این مدخل ها مربوط به وسایل اندازه گیر سطح مایع و یا اندازه گیر فشار باشند، احتیاجی به شیر جلوگیری از جریان اضافی نیست
لوله خروجی مصرف: برای سیستم مخازن ASME چنانچه شرایط زیر برقرار باشد هیچ شیر جلوگیری از جریان اضافی برای خطوط مصرف لازم نیست.
(الف) ظرفیت آبی مخزن بیشتر از ۲۰۰۰ گالن آب (W.C) نباشد.
( ب ) خروجی خط سرویس به وسیله یک شیر قطع جریان دستی که مجهز به فلکه یا معادل آن است تجهیز شده است. (روش اتصال این شیر قطع جریان مشمول محدودیت های معینی است.)
( ج ) قطر اریفیس کنترل کننده بین مخزن و خروجی شیر قطع جریان نباید از اینچ برای خروج بخار و اینج برای خروج مایع بزرگتر باشد.
( د ) یک رگلاتور کاهش دهنده فشار تایید شده مستقیما به خروجی شیر قطع جریان متصل شده و یا دارای تکیه گاه کاملا محکم و یا به اندازه کافی محکم باشد بطوریکه دارای حفاظ مناسبی در روی مخزن یا در داخل آن گردد و به وسیله یک رابط قابل ارتجاع مناسب به شیر قطع جریان وصل شده باشد.
یک شیر داخلی زودبند: این شیر طوری طراحی شده که همیشه بسته بماند جز در هنگام بهره برداری و ممکن است به جای شیر جلوگیری از جریان اضافی استفاده شود. این شیرها در مواقعی که روی مخازن ASME قابل حمل یا کامیون های گازکش نصب شوند بایستی از ضوابط معینی تبعیت کنند.
ظرفیت های شیرهای جلوگیری از جریان اضافی
محل یک شیر جلوگیری از جریان اضافی مانند فیوز در یک سیستم الکتریکی است. هرگاه جریان بیشتر از میزان ظرفیت فیوز باشد فیوز مدار را قطع میکند. مقدار ظرفیت فیوز بستگی به خط مورد مصرف آن دارد. در مورد شیر جلوگیری از جریان اضافی هم همینطور است. لازم است که بطور اتوماتیک در مواقعی که میزان جریان بخار یا مایع از حد معین شده تجاوز کند شیر بسته شود. به عبارت دیگر، اگر ظرفیت شیر به میزان ۱۰۰ گالن در دقیقه باشد، هرگاه مقدار جریان از این اندازه بیشتر شود شیر باید بسته شود.
رابط بین ظرفیت لوله و ظرفیت شیر جلوگیری از جریان اضافی که از آن حفاظت میکند به همان اهمیت مورد قبلی است. واضح است که خط لوله شامل شیرها و سایر وسایل در مسیر جریان، بایستی ظرفیتی بیشتر از شیر جلوگیری از جریان اضافی که خط را کنترل میکند داشته باشند و اگر چنین خط لوله ای ماکزیمم ظرفیت ۳۵۰ گالن در دقیقه داشته باشد و در انتهای لوله نشتی به وجود آید امکان دارد شیر جلوگیری از جریان اضافی با ظرفیت ۱۰۰ گالن در دقیقه نتواند جریان حاصله را کنترل کند. این دلیل مهمی است که چرا خطوط اتصالی به مخازن سوخت باید دقیقا تعیین اندازه شوند و شیرهای جلوگیری از جریان اضافی با ظرفیت مناسب برای حفاظت از آن ها مشخص شوند.
با وجود تدابیری که در بالا تذکر داده شد ممکن است وضعیت هایی پیش آید که شیر جلوگیری از جریان اضافی نتواند کار کند. برای مثال یک قسمت از خط لوله مایع در یکی از اتصالات یا در بخشی از لوله یا شیلنگ ممکن است نشت پیدا کند و مقدار قابل توجهی از سوختن به بیرون رانده شود. اگر ظرفیت شیر جلوگیری از جریان اضافی ۱۰۰ گالن در دقیقه باشد و از محل نشت ۷۵ گالن خارج شود شیر قادر به قطع جریان ماده نخواهد بود. در چنین وضعیتی باید کوشش نمود تا نشتی کاملا باز شده و میزان جریان به ظرفیت کامل شیر برسد. اگر قوانین مربوط به استعمال شیرهای جلوگیری از جریان اضافی رعایت شده باشد جریان اضافه شده باعث بسته شدن شیر می شود.
بازرسی منظم منظم از شیرهای جلوگیری از جریان اضافی
شیرهای جوگیری از جریان اضافی باید در زمان نصب و در فواصل منظم که بیشتر از یک سال نباشد آزمایش شوند. آزمایش یک شیر جلوگیری از جریان اضافی در تابستان زمانیکه فشار مخزن بالاست دلیل بر این نمی شود گه همان شیر در زمستان که فشار کم است بتواند کار کند بنابراین سالی یک بار در زمستان آزمایش باید انجام شود. با سریع باز کردن قطع در دورترین نقطه لوله کشی که شیر جلوگیری از جریان اضافی باید از آن حفاظت کند عملی مانند شکستن لوله انجام شده و آزمایش صورت میگیرد اگر تحت چنین شرایطی شیر جلوگیری از جریان اضافی بسته شود منطقی است که فرض شود در صورت شکستن تصادفی لوله در هر نقطه، شیر جریان اضافی بسته خواهد شد.
شیرهای خط مصرف
شیر قطع جریانی که جریان از مخزن را کنترل میکند شیر خط مصرف نامگذاری می شود. اکثریت این شیرها، البته به جز استثنائاتی با توضیحات زیر تطبیق میکنند:
(الف) رابط داخلی دندانه ها پیج اینچی داشته و مستقیما با رابط مخصوصی که به مخزن وصل شده متصل می شود.
( ب ) از نشتی که در بدنه شیر است به وسیله دیافراگم قابل ارتجاع یا به وسیله آب بندی توسط اورینگ یا حلقه به شكل V جلوگیری می شود .
( ج ) خروجی شیر، دندانه های پیچی مادگی از نوع POL دارد و یک رابط لوله قابل انعطاف مسی به نام Pig – Tail ارتباط بین شیر و رگلاتور را برقرار میسازد. روش متفاوت دیگر این است که رگلاتور را مستقیما به وسیله فیتینگ POL به خروجی شیر وصل کنیم. هر کدام از این روش ها عموما در سیستم های گازی خانگی و تجاری به کار می روند و شیرهای خط مصرفی که سوخت لازم موتورهای احتراق داخلی را تامین میکنند معمولا یک رابط خروجی نر S.A.E برای لوله قابل انعطاف مسی با قطر خارجی اینچ دارند.
( د ) سوپاپ های اطمینان میتوانند به دو شکل در مخازن گاز مایع به کار روند، در سیلندرهای گاز (مخازن از نوع DOT) که این سوپاپ ها به صورت یکپارچه به کار می روند، در مخازن گاز سوپاپ اطمینان جداگانه است زیرا اندازه آن بستگی به اندازه مخزن دارد و سیستم های گاز مایع تجاری و خانگی همواره از بخار گاز مایع استفاده میکنند و معمول نیست که شیر خط مصرف را علامت گذاری نمایند تا نشان دهند که به فضای بخار وصل می شود. چنانچه در یک حالت خاص استفاده از مایع لازم باشد لازم است که شیرها دقیقا برچسب زده شوند. ضوابط جاری در این مورد بشرح زیر است :
رابط های داخلی و خارجی مخزن به جز سوپاپ های اطمینان اندازه گیر سطح مایع و اندازه گیر فشار، در مخازنی که طرفیت آبی آن ها 2000 گالن یا بیشتر است یا روی مخازنی با هر ظرفیتی که برای جایگاه های مصرف گاز مایع به کار می روند، باید برچسب زده شوند تا مشخص شود که آیا این ها به فضای بخار یا فضای مایع ارتباط دارند یا خیر؟ این برچسب ها میتوانند روی شیرها باشند.
همین ضوابط در مورد مخازن کوچکتری که روی ماشین ها، تاکسی ها، اتوبوس ها و وسایل نقلیه تجاری صنعتی نصب می شوند قابل استفاده است بسیاری از این مخازن که در سوخت رسانی وسائل نقلیه به کار می روند هم مجهز به خروجی گاز و هم مجهز به خروجی مایع هستند. واضح است که مشخص کردن چنین شیرهایی لازم است .
شکل ۹ یک شیر خط مصرفی را که عموما روی منابع DOT به کار می رود نشان میدهد. این شیر رابط های ورودی و خروجی، سوپاپ اطمینان و شیر قطع جریان را کلا در بردارد. تغییرات در طراحی شیر سیلندر شامل موارد زیر است:
یک اندازه گیری لوله ای ثابت برای مواردی که مخزن از طریق وزنی پر می شود. یک شیر جلوگیری از جریان اضافی در مواردلزوم.
یک خط سرویس برای بیرون کشیدن مایع یا بخار یا هر دو .
شیری که برای اتصال مخصوص(Plumber Pot) تهیه شده است. یک شیر Tamperproof برای مصرف در محل شیر از خروج سوخت جلوگیری میکند مگر آنکه اتصال POLبه خروجی وصل باشد یک ترکیب ساده از چند شیر که امکان می دهدکه سیلندر را درخانه پر نمایند.
شیرهای پرکننده
وقتی که مخزنی پر می شود، جریان باید تنها در یک جهت صورت گیرد و برای ایمنی از شیرهای یکطرفه پس فشار استفاده می شود. این شیرها جریان سیال به داخل مخزن را عملی ساخته ولی در صورت از هم گسیختگی یا صدمه خوردن به شیلنگ یا فیتینگ از جریان برگشتی جلوگیری میکنند. با استفاده از دو شیر یکطرفه پس فشار این امکان بوجود می آید که قطع یکی از این شیرها بدون تخلیه مخزن برای کنترل یا تعمیر یا تعویض آن صورت گیرد.
مشخصات ایمنی شیر پرکننده در شکل ۱۱ نشان داده شده است. دو شیر یکطرفه پس فشار چون هر دو معمولا بسته اند یک ایمنی دوگانه ایجاد میکنند. در صورتیکه از خارج صدمه ای وارد شود حلقه اطمینان باعث قطع قسمت بالایی شیر می شود بدون آنکه به شیر های برگشتی صدمه ای وارد شود.
یک آداپتر شیلنگی پرکننده غالبا در انتهای خروجی شیلنگ پرکننده به کار می رود که هم نقش حفاظتی بازی میکند و هم برای تبدیل کار مناسب است. بخش های مورد استفاده عبارت اند از: یک شیر یکطرفه فشار برگشت و یک شیر هواگیر. وقتی که عمل پر کردن کامل شده و شیر شیلنگی بسته می شود شیر هواگیر روی آداپتر باز می شود.
اگر مقدار کمی سیال سریعا پراکنده شود، نشان میدهد که شیر یکطرفه برگشت در شیر پرکننده بسته شده است و شیلنگ را میتوان بدون دغدغه خاطر قطع کرد. اما اگر باز هم سوخت خارج شود. واضح است که شیرهای یکطرفه درست کار نمیکند. اگر این امر اتفاق افتد راننده آداپتر را در محل خود قرار داده شیلنگ را قطع کرده و درپوش را روی آداپتر قرار میدهد. زمانیکه شیر پرکننده تعمیر یا تعویض شد میتوان آداپتر را بصورت معمول برگرداند.
گاهی اوقات لازم می شود که مایع از یک مخزن ذخیره بیرون کشیده شود و روش کار بستگی به ضمائمی دارد که برای تخلیه مایع تهیه شده اند. در مورد مخازن قدیمی اگر مجهز به لوله خروج مایع باشند میتوان از شیر پرکننده استفاده کرد. این امر استفاده از یک آداپتر تخلیه را که به وسیله آن میتوان شیرهای یکطرفه شیر پرکننده را در موقعیت راز نگه داشت اجباری میکند. نحوه عمل در شکل ۱۱ آشکار است .
در مورد مخازنی که در دهه گذشته ساخته شده اند روش تخلیه مایع با روش ذکر شده در بالا تا حدی متفاوت است. در اولین وهله این مخازن برای پر کردن در فضای بخار با ضوابط زیر تجهیز شده اند:
مخازنی با ظرفیت ۳۰ تا ۲۰۰۰ گالن آبی، که برای پر کردن حجمی طرح شده و بعد از اول دسامبر ۱۹۶۳ ساخته شده اند بایستی طوری تجهیز شده باشند که برای پر کردن در فضای بخار استفاده شوند.
البته در مورد مخازن که به این ترتیب تجهیز شده اند، غیر ممکن است که بتوان رابط پرکننده را برای تخلیه مایع به کار برد.
یک لوله قابل انعطاف شیب دار با ضوابط زیر لازم است :
برای منابعی که ظرفیت ۱۲۵ گالن آبی یا بیشتر دارند و بعد از اول جولای ۱۹۶۱ ساخته شده اند بایستی یک رابط که دندانه و پیچ آن کمتر از برای تخلیه مایع تعبیه شده باشد. یک منفذ در پوش دار این کار مناسب نیست.
شیرهای متعادل کننده بخار
زمانیکه مخزن گاز مایع پرشده است، بخاری که روی سطح مایع است به تدریج فشرده شده و فشار برگشتی را که پمپ باید بر آن غلبه کند افزایش میدهد. در این فشار بیشتر از معمول، بخار به آهستگی تبدیل به مایع شده، ولی در طول عمل پر کردن فشار عموما به اندازه ای بالا می ماند که باعث مشکل شدن کار پمپ شده و زمان پرکردن را طولانی میکند. به این علت است که از یک خط برگشت بخار برای متعادل کردن فشار بخار استفاده می شود.
با اتصال خط برگشت بخار، حجم مایع ورودی به مخزن توسط حجم بخار خروجی از آن (با حجم مساوی) جبران میگردد و در نتیجه فشار هر دو مخزن تقریبا یکسان میماند. دیگر احتیاجی نیست که پمپ بخار داخل مخزن پر شونده را متراکم کند زیرا عمل پرکردن خیلی سریعتر تکمیل شده و در نتیجه پمپ هم کمتر دچار خرابی و فرسودگی می شود.
در موقع شروع به پرکردن یکی از دو مخزن ممکن است فشار بالاتری داشته باشد. اگر فشار در مخزن بزرگتر بیشتر از فشار مخزن پرشونده باشد به عمل پمپ کمک میکند. این مزیت فشاری با باز کردن خط متعادل کننده از میان می رود. اما همچنانکه فشار در مخزن پرشونده به ۲۵ پوند یا بیشتر میرسد، متعادل کردن فشار یک امر مثبت است.
شیر برگشت بخار که خط متعادل کننده به آن متصل است شیر یکطرفه فشار برگشت و شیر جلوگیری کننده از جریان اضافی را در بردارد، وقتی خط بخار وصل است باعث بازشدن شیر یکطرفه بطور مکانیکی می شود.
شیر جلوگیری کننده از جریان اضافی معمولا باز است تا بخار را به یکی از دو جهت هدایت کند. اگر شیلنگ قطع شود، شیر جلوگیری کننده از جریان اضافی بسته شده و مانع وضعيت خطرناک می شود .
گاهی اوقات بر این اساس که مقداری از بخار از مخزن اصلی برگردانده می شود، با استفاده از خط برگشت بخار مخالفت می شود، اگر درجه حرارت سیال ۶۰ فارنهایت باشد و خط متعادل کننده به کار رود مقدار سوختی که به مخزن پرشونده وارد می شود ۳ درصد کاهش مییابد. در درجه حرارت های زیر 60 فارنهایت این افت صرف نظر کردنی است و در زیر ۴۵ درجه فارنهایت در واقع مخزن پرشونده مقداری سوخت اضافی نیز بدست می آورد.
البته در موارد استفاده از کنتورهایی که درجه حرارت را نیز به حساب می آورند دیگر نمیتوان از طریق بالا محاسبه کرد در هر صورت از نظر ایمنی بهتر است فرض شود که قسمت اعظم سوخت در درجه حرارت ۶۰ فارنهایت یا کمتر تحویل داده می شود، بخصوص وقتی منظور گرم کردن خانه باشد و مقدار ضرر مصرف کننده احتمالا از ۲ تا ۳ درصد بیشتر نخواهد بود.
وسایل اندازه گیر سطح مایع
انواع گوناگون اندازه گیرهایی که برای تعیین مقدار سوخت به کار می روند به عنوان منضمات مخازن باید طبقه بندی شوند.